Tổng nợ xấu của TPBank tăng 60% lên hơn 1.970 tỷ đồng
Kết quả kinh doanh hoàn hảo
Sau hơn 10 năm hoạt động, TPBank đã dần khẳng định được vị thế của mình kể từ khi xuất hiện cổ đông mới là CTCP Tập đoàn Vàng bạc đá quý DOJI. Sau quá trình tái cấu trúc, mọi chỉ tiêu tài chính của ngân hàng này tăng trưởng đều, với nhiều kết quả ấn tượng. TPBank chú trọng nhiều đến việc phát triển ngân hàng điện tử để phục vụ khách hàng bình dân.
Đồng thời, lãnh đạo TPBank cũng chủ động chọn khai thác phân khúc nhóm khách hàng “đại gia” có tổng tài sản từ 5 triệu USD trở lên (trên 100 tỷ đồng). “Phân khúc này số lượng khách hàng không nhiều nhưng lợi nhuận và doanh số cao” - chủ tịch HĐQT của TPBank giải thích. Điều này được "chứng thực" một phần bằng kết quả tổng thu nhập lãi thuần của ngân hàng này tăng dần đều trong các năm gần đây.
Cùng với đó, các chỉ số sinh lời và tỷ lệ tăng trưởng của TPBank cũng liên tục tăng trong nhiều năm qua. So với năm 2018, tổng tài sản của TPBank trong năm 2019 tăng 21%; vốn chủ sở hữu tăng 23%; thu nhập lãi thuần tăng 28%... Tỷ lệ tăng trưởng tín dụng năm 2019 của TPBank là 24%, cao hơn nhiều so với một số ngân hàng có cùng quy mô.
Hầu như không có chỉ số nào trong hoạt động kinh doanh của TPBank giảm, cả kể nợ xấu cũng tăng cao hơn 43% so với năm trước, lên đến 1.235 tỷ đồng. Khoản thu nhập khác, bao gồm 900 tỷ đồng nhận được từ Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Sun Life đã đóng góp không ít cho lợi nhuận của ngân hàng này.
Theo báo cáo tài chính quý I/2020 TPBank cho thấy: Tăng trưởng lợi nhuận trước thuế của ngân hàng này là 18,4% so với cùng kỳ năm ngoái, dù ở mức khá trong ngành ngân hàng nhưng nếu so với các năm trước thì có sự chững lại rất rõ rệt.
Nhìn lại, tăng trưởng lợi nhuận trước thuế bình quân giai đoạn 2017 - 2019 của TPBank lên đến 76%. Đáng chú ý là mức tăng được duy trì rất đều, năm nào cũng trên 70%. Đây là thành quả rất đáng ghi nhận. Gia tăng trích lập dự phòng là yếu tố tác động khá lớn. Chi phí dự phòng rủi ro tín dụng quý I/2020 của TPBank gấp đôi so với cùng kỳ năm 2019. Nếu không tính dự phòng, mức tăng lợi nhuận là trên 32%.
Nợ xấu tăng nhanh
Theo báo cáo tài chính có kiểm toán năm 2019 của TPBank, mục Tài sản có khác ghi nhận giá trị 11.879 tỷ đồng, chiếm 7,2% tổng tài sản của ngân hàng. Điểm đáng chú ý ở đây là có khoản Phải thu từ dịch vụ thư tín dụng trả chậm (Deferred L/C) hơn 3.125 tỷ đồng. Về lý thuyết, theo Quyết định 479/2004/QĐ-NHNN, các khoản cam kết trong nghiệp vụ L/C trả chậm phải được hạch toán ngoại bảng, cụ thể là Tài khoản 9215. Theo báo cáo, khoản này được ghi nhận là 1.761 tỷ đồng.
Phần liên quan đến L/C trả chậm sẽ được hạch toán vào nội bảng chỉ có thể là số tiền ký quỹ, thế chấp, cầm cố của khách hàng, trong Tài khoản 4272 - Tiền gửi để mở Thư tín dụng (L/C). Phần này được ghi nhận trong báo cáo là hơn 10 tỷ đồng.
Trong khi đó, không hiểu hơn 3.125 tỷ đồng phải thu từ dịch vụ L/C trả chậm kia, TPBank đã hạch toán ở tài khoản nội bảng nào? Rõ ràng, khoản này không thể được hạch toán ngoại bảng, vì đây là khoản tiền mà ngân hàng đã ứng trả cho khách hàng là đơn vị nhập khẩu. Và vì lý do nào đó, khách hàng chưa thể trả cho TPBank đúng kỳ hạn. Số tiền này tương đương với khoản nợ quá hạn được quy định trong Khoản 4 – Điều 10 của Thông tư 02/2013/TT-NHNN về Phân loại cam kết ngoại bảng và khoản trả thay theo cam kết ngoại bảng.
Điều này đặt ra nghi vấn, 3.125 tỷ đồng này chính là nợ xấu mà ngân hàng đã ẩn đi bằng cách đưa vào khoản Phải thu khác. Chưa hết, trong khoản phải thu khác còn 5.298 tỷ đồng từ Hợp đồng bán nợ cho các công ty mua bán nợ được cấp phép, mà TPBank vẫn chưa thu về được.
Quý I/2020, nợ xấu của TPBank gia tăng khá nhanh, tới trên 50%, khiến tỷ lệ nợ xấu tăng tăng lên 1,87% từ mức 1,29% hồi cuối năm 2019. Đây là nguyên nhân khiến chi phí dự phòng của ngân hàng này tăng vọt. Như đã đề cập, điều này không lạ trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp.
Tại thuyết minh số 15.1 trong báo cáo tài chính kiểm toán năm 2019 của TPBank có đề cập đến khoản phải thu từ các hợp đồng bán trái phiếu và bán nợ lên tới trên 5.200 tỷ đồng. Nôm na là TPBank bán trái phiếu và nợ cho một hoặc nhiều pháp nhân, khiến các khoản trái phiếu và nợ này được đưa ra khỏi dư nợ tín dụng, thế nhưng đây lại là "bán chịu" với quy mô lên đến trên 5.200 tỷ đồng.
Mới đây, theo báo cáo tài chính quý III/2020 của TPBank cho thấy, tổng nợ xấu tính đến 30/9 là hơn 1.970 tỷ đồng, tăng 60% so với thời điểm cuối 2019 (hơn 1.235 tỷ đồng). Trong đó, nợ có khả năng mất vốn tăng 27% lên hơn 569,5 tỷ đồng, nợ nghi ngờ tăng 82% lên hơn 555 tỷ đồng, nợ dưới tiêu chuẩn tăng 76% lên hơn 846 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu tăng từ mức gần 1,3% hồi đầu năm lên gần 1,8%.
Cho vay khách hàng tại thời điểm cuối quý III tăng 15% lên hơn 110.340 tỷ đồng. Trong đó cho vay các tổ chức kinh tế cá nhân trong nước đạt trên 108.208 tỷ đồng, cho vay chiết khấu thương phiếu và các giấy tờ có giá hơn 734,5 tỷ đồng, cho vay bằng vốn tài trợ, ủy thác đầu tư hơn 68 tỷ đồng, cho vay các tổ chức, cá nhân nước ngoài hơn 1.328 tỷ đồng.
Vẫn theo báo cáo, 9 tháng đầu năm, TPBank ghi nhận lợi nhuận trước và sau thuế tăng 26% so cùng kỳ, lần lượt đạt hơn 3.023 tỷ đồng và gần 2.420 tỷ đồng. Đáng chú ý, dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh của TPBank âm hơn 3.600 tỷ đồng trong khi cùng kỳ dương hơn 8.711 tỷ đồng. Dòng tiền thuần từ hoạt động đầu tư cũng âm hơn 287 tỷ đồng. Tính riêng quý III, ngân hàng đạt lợi nhuận sau thuế hơn 791 tỷ đồng, tăng 26% so cùng kỳ. Điểm đáng lưu ý là tuy TPBank ghi nhận lợi nhuận tăng song chi phí dự phòng rủi ro lại giảm 7% trong quý III và giảm 23% trong 9 tháng đầu năm.
Lịch sử giao dịch mã cổ phiếu TPB những phiên gần đây
TPBank là ngân hàng thương mại cổ phần, ra đời từ 5/2008 với các cổ đông chiến lược như Doji, FPT, Tài chính IFC, Tài chính SBI Ven Holding Pte. Ltd.,Singapore… Hết quý III/2020, tổng tài sản của TPBank tăng 18% so với đầu năm, lên mức 193,461 tỷ đồng. Trong đó, các khoản phải thu giảm 16%, trong khi các khoản lãi, phí phải thu tăng 39%, tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước tăng 14%, tiền vàng gửi tại các tổ chức tín dụng khác và cho vay các tổ chức tín dụng khác giảm 8%... Trên sàn chứng khoán, cổ phiếu TPBank đang giao dịch mức 25.000 đồng/cổ phiếu (chốt ngày 21/10) giảm 2,5% so phiên liền trước.
